Galdera zailak lan-elkarrizketetan
Jon López, Juritecniako lan-orientatzailea.
Lan-eskaintza bat nahi izan dugu, gure hautagaitza helarazi dugu eta elkarrizketa baterako deia egin digute. Zorionak! Baina, aldi berean, elkarrizketa egiteko moduaren barruko inurridura sartzen zaigu.
Elkarrizketa batzuk izan ditugu, eta horietako bakoitza modu desberdinean garatu da. Hori normala da? Jakina, bai, lan-elkarrizketak bi pertsonaren artean egin ohi direlako eta komunikazio-prozesu hori beti bi pertsonen portaeraren araberakoa izango delako.
Baina, aldi berean, badakigu elkarrizketetan ia beti galdera batzuk planteatzen zaizkigula, eta galdera horiei beste batzuek baino gehiago erantzutea kostatzen zaigula, bai ez dakigulako zer esan, bai kontatuko genukeena gure solaskidearentzat egokia izango ez litzatekeelako.
Galdera horiei “galdera zailak” deitzen diegu, eta, beraz, behar bezala prestatuta eramatea komeni da, sortzen badira, aise erantzuteko eta ez itotzeko.
Nola erantzun galdera zailei lan-elkarrizketetan.
Hasteko, galdera horiei heltzeko funtsezko gomendio batzuk adieraziko ditut, oro har.
1.Prestatu erantzunak.
Adierazi dudan bezala, funtsezkoa da galdera horiek gure helburutik aldentzea: enplegua lortzea, baldintzek interesatzen bazaizkigu.
Horretarako, funtsezkoa da erantzunak ikastea: jakin dezagun zer erantzun eman erantzun bakoitzari.
2. Galderek ez dute asmo negatiborik.
Galdera baten aurrean, gure buruak iraganaldi txar bat egin diezaguke, eta barne-mailan zalantzan jar diezaguke gai jakin baten atzean dagoen helburu negatiboa.
Kasu gehienetan, galdera horien helburu bakarra da zure erantzuteko modua baloratzea eta gure solaskidearentzat garrantzitsuak diren egoerei aurre egitea.
Batzuetan, galderen helburua muga jakin batzuk ezartzea izan daiteke, egiten dugun lanaren ezaugarri nagusia horrelako egoerak baitira.
Lan-elkarrizketetako galdera zailen adibideak.
Ikus ditzagun orain galdera zail batzuk eta haien erantzunari aurre egiteko modua:
1.Zein da zure egungo ordainsaria?
Gure ordainsariari buruzko galderak, hau eta hurrengoa, dira erantzun egokia aurkitzea gehien kostatzen zaizkigunak.
Kasu honetan, zuhurrena da jasotzen dugun zenbatekoari buruz zuzenean ez hitz egitea; izan ere, alde batetik, datu guztiz pertsonala da, eta, bestetik, enplegu berri horrek eskaintzen digun soldata baldintzatu dezake.
Beraz, soldata garrantzitsuena ez dela ikusaraziz gero, beste faktore osagarri batzuk baloratzen ditugunez, gogaikarritik ateratzera eraman gaitzake.
2. Zer soldata irabazi nahiko zenuke postu honetan?
Aurreko galdera zaila izan badaiteke, eta gainera oso ohikoa bada, zailtasun asko sortzen dizkigu.
Hemen erantzuna askotarikoa izan daiteke:
Lehenik eta behin, aurreko kasuan bezala erantzun dezakegu, hau da, hainbat faktore aipatuz, hala nola prestatzeko aukera, kontziliazio posibleak…
Bigarrenik, soldata-maila bat aipa dezakegu, kopuru finko bat zehaztu gabe. Hemen, “ni, XXXX baino gutxiago, lanik ez” bezalako erantzun zorrotzak saihestu behar ditugu; izan ere, elkarrizketa azkar blokeatu dezakete, eta ez dugu ahaztu behar, azkenean, kontratatu nahi bagaituzte, azken erantzuna guk daukagula, eta ordainsaria ez zaigula egokia iruditzen.
Hirugarrenik, agian harritzen ari zaigu «hitzarmen bidezko» erantzuna ez aipatzea. Erantzun erabat desegokia da, bi arrazoirengatik: batetik, gehienetan ez dugu hitzarmenak adierazten duena ezagutzen, eta, bestetik, gutxieneko soldatarekin osatzen garela adierazten ari gara.
3. Zergatik aldatu nahi duzu enplegua? Nola joan zaizu aurreko enpleguetan?
Enpleguei buruz egin ditugun galderak enpresa horiekiko errespetu osoz erantzun behar ditugu, eta ez ditugu inola ere kritikatu behar enpresa horietan bizi izan ditugun egoerak.
Enpresa horiek kritikatzeak aditzera ematen du etorkizunean gauza bera egingo duzula kontratatzen zaituen enpresarekin.
Beraz, beti modu positiboan hitz egingo dugu, lan horiek ekarri diguten esperientzia adieraziz eta enpresa-aldaketa hobetzeko aukeren, enpresa-ikuspegi berriak lortzearen edo proiektu berriak egiteko aukeraren ondorio dela adieraziz.
4. Zer arrazoi izan dituzu gure enpresarekiko interesa agertzeko?
Galdera horren erantzuna funtsezkoa izan daiteke gure kontratazioan. Funtsezkoa da enpresa berri horren balioak begiratu eta horiekin bateragarriak garela adieraztea.
Enpresaren balio, proiektu… horiek bere webgunean aurkituko ditugu. Haiekiko dugun interesa transmititu behar dugu, gure aurreko esperientziekin bateragarri eginez.
Elkarrizketa guztietan oso balioetsia da etorkizuneko hautagaiak nola lan egiten dugun edo zer proiektu garatzen ari garen jakin nahi izatea.
5. Hitz egin zutaz. Zer funtzio mota garatu dituzu?
Galdera mota horrek gure solaskidea “itsutzeko” aukera ematen digu.
Hitz egin dezagun egin ditugunez, bereziki gure CVan jasota ez dauden informazioak aipatuz, hala nola egindako proiektuak edo erdietsitako lorpenak.
Gure diskurtsoan hitz hauek sartuko ditugu: «… talde bateko buru naiz», «… ko talde bateko kide naiz», «… ren aintzatespena lortu genuen», etab. Horrela, egindakoa islatzeaz gain, enpresari interesatzen zaizkion zenbait balio transmititzen ditugu.
Ez dugu ahaztu behar lanekoak ez diren esperientziez hitz egiten dugula hemen, hala nola lankidetzez edo boluntariotzaz.
6. Zergatik uste duzu pertsona egokia dela lanpostu horretarako? Zer alderdi positibo komenta zenezake zure pertsonaz?
Berriz ere, erantzukizuna, lanerako gaitasuna, lan mota horrekiko interesa, aurreko lanetan izandako esperientzia eta antzeko balioak aipatzeko unea da.
Aurretik lortutako lorpenak edo aintzatespenak era honetako galderetan ere komenta daitezke.
Horrelako erantzunetan, akats bat da eskuliburuaren ezaugarri batzuk aipatzea, eta ez gara gai izan ezaugarri horiek zehatz egin dugun zerbaitekin lotzeko. Garrantzitsua da esleitzen diogun ezaugarri bat hari eusten dion ekintza zehatzen batekin lotzea.
7. Azal iezadazu akatsen bat. Identifikatuta al daukazu ahuleziaren bat?
Galdera korapilatsua da, halakorik baldin badago. Zer erantzungo dugu horren aurrean? Bi gai aipatu beharko lirateke:
Lehenik eta behin, ez dezagun bat bera ere argudiatu. Inor ez da perfektua, eta, beraz, erantzun hori sinestezina da.
Bigarrenik, iraganeko zailtasunen bati buruz hitz egin genuen, eta adierazi genuen dagoeneko aplikatu dugula hobekuntza-ekintzaren bat eta funtzionatu duela, adibidez: “Nik lehen, proiektu berri baten edo talde-lan baten aurrean, denborekin presioa egiten nuen eta gainerakoak estutzen nituen. Orain kronograma batzuk markatzen ditut, eta, horrela, askoz hobeto daramat proiektuaren zati bakoitzari esleitutako denbora, taldeko gainerako kideak presionatu gabe “.
8. Nola jokatzen duzu lankideekin izan daitezkeen gatazken aurrean?
Kasu honetan, enpatia terminoa aipatu behar dugu, hau da, lehenik eta behin, bestearen egoeran jarri eta hura ulertzen saiatu behar dugu, baina gure eskubideak galdu gabe. Egoera horrek eragiten digun atsekabea eta gatazka konpontzeko zer aldatu beharko litzatekeen jakinarazteaz hitz egingo dugu.
9. Ba al duzu gure enpresari buruzko galderarik?
Oso garrantzitsua da galderaren bat egitea. Webgunean ikusi ditugun proiektuei, lan egiteko moduari eta abarri buruzkoak izan daitezke.
Une honetan ere lan-baldintzei buruz galdetu ahal izango dugu, elkarrizketan aipatu ez badira, baina beti komeni da baldintza horiek aipatu aurretik beste gairen baten gaineko interesa izatea.
Azken ondorioa.
Azkenik, bi gai aipatu behar dira:
Erantzun jakin batzuk “prestatuta eramatearen” garrantzia errepikatzea.
Elkarrizketa amaitu ondoren, gogoeta txiki bat egin elkarrizketan zer gertatu zaigun ondo eta zer galderatan sentitu garen “trabatuta”.
Informazio gehiago nahi izanez gero, Juritecniak lan-orientazioko zerbitzu bat eskaintzen du, eta zerbitzu horretan arreta pertsonalizatua eman diezazukegu.