Nola neurtu laneko giroa?
Jon López, Juritekniako lan-orientatzailea.
Hainbat artikulutan lan-giroari buruzko hainbat alderdi jorratu ditugu, eta gaur lan-giroa neurtzeari ekingo diogu.
Enpresako arduradunari bere erakundeko lan-giroaz galdetzen zaionean, erantzuna honako honen antzekoa izaten da: “Nire ustez, ondo dago, ez da arazorik izaten”. Erantzun horrek bi ondorio desberdin dakartza, baina biak negatiboak:
Alde batetik, erakunde horrek ez du lan-giroa neurtzen. Sentsazioak ez dira neurketak.
Bestalde, lan-giroa arazo edo liskarrik ezarekin identifikatzen da, eta hori ikuspegi sinplista eta okerra da.
Baliteke enpresako arduradun horien pertzepzioak egokiak izatea; izan ere, Eurostaten azken azterlanaren arabera, Espainian inkestatuen % 54k adierazi dute gogobetetze-maila altua dutela duten enpleguarekin. Datu hori Europako batez bestekoa baino 10 puntu handiagoa da.
Baina datu horri irakurketa positiboa edo negatiboa eman diezaiokegu ( % 50 ingurukoa), botila erdi beteta edo erdi hutsik ikusi nahi dugun kontuan hartuta. Datu horrekin batera, Infojobsek 2022an egindako azterketako beste bat ere ikus dezakegu, non agerian uzten den profesionalen % 27k urte horretan lana uztea pentsatu zutela.
Pertsona bakoitzaren iritziak gorabehera, agerikoa da erakundeetan lan-giroan NEURTU behar dela; izan ere, Randstadek egindako ikerketa baten arabera (“Employer Brand Research 2021“), lan-giroa da lan bila ari diren pertsonek gehien baloratzen duten bigarren itema.
Laneko giroa neurtzeko inkestak egitea
Inkestak lan-giroa neurtzeko modu egokia al dira? Erantzuna oso argia da, inkesta diseinatuta dagoen moduaren, inkestaren arrazoiaren eta inkesta hori betetzeko moduaren araberakoa.
Inkestaren diseinuari dagokionez, hasteko, esango dugu langileari galdetu behar zaiola zer faktorek balioesten duten benetan bere erakundeko lan-giroaren erabakigarritzat. Pertsona bati interesatzen ez zaizkion galderak egiten zaizkionean, inkesta betetzeko interesa berehala galtzen da. Horrek esan nahi du inkesta diseinatu aurretik galdetu behar dugula zer item balioesten diren lan-giroaren kontzeptuaren barruan.
Inkestaren arrazoiari dagokionez, funtsezkoa da aldez aurretik pertsonei jakinarazi izana inkesta hobetzeko tresna izango dela, bestela, inolako arrazoirik gabe inkesta bat betetzera behartzen ari baitira.
Inkesta betetzeko moduari dagokionez, funtsezkoa da inkesta batean iritzia emateak “langileentzako ondorio posiblerik ez ekartzea. Hori, bistakoa dirudien arren, errealitatean ez da hainbestekoa; izan ere, erakundeko zuzendaritzak argi badu ere, inkestatutako pertsonek agian ez dute hainbeste izango. Bestalde, inkesta anonimoetan pentsatzen ari bagara ere, enpresen % 90 baino gehiago ETEak direnez, inkestatuen talde horren aurrean, beti egongo da inkesta nork bete duen jakingo den ustea. Gai honen irtenbide posible bat inkesta tresna informatiko baten bidez pasatzea da (batzuk oso errazak dira, Google Drive kasu), non anonimotasuna argiagoa den.
Laneko giroari buruzko inkesta batean egin beharreko galderen ezaugarriak
Lehenik eta behin, galderen formatuari buruz hitz egingo dugu, eta, horretarako, galdera itxiak edo irekiak bereiziko ditugu.
- Galdera irekietan nahi dena erantzun daiteke, erantzunen zerrendarik gabe. Inkesten kasuan, testu-koadro huts batekin batera etorri ohi da, inkestatuak askatasun osoz erantzun dezan. Adibidez: Zer da gehien baloratzen duzuna lan egiten duzun enpresan duzun egoerari dagokionez?
- Bestalde, galdera itxiek erantzunen zerrenda bat proposatzen dute, adibidez: Baloratu 1etik 5era zure erakundeko pertsonen artean dagoen komunikazioa.
Bigarrenik, erakundeak egin beharreko galderak nola aukeratu behar dituen azalduko dugu. Lehenik eta behin, kontuan hartu behar da galdera horiek aldez aurretik definitutako helburu batzuekin lotu behar direla. Hau da, lehenik helburuak definituko dira, bigarrenik adierazlea definituko da eta hirugarrenik dagokion galdera definituko da.
Adibidez:
HELBURUA: Pertsonek enpresarekin duten konpromisoa % 25 hobetzea.
ADIERAZLEA: Pertsonak erakundearekin duen konpromiso-maila.
GALDERA: Baloratu 1etik 5era lan egiten duzun enpresarekin duzun konpromiso-maila.
Enpresak finkatzen dituen adierazle horiek ezaugarri hauek izan behar dituzte:
- Zehatzak: Item bakar batekin erlazionatu behar dira
- Neurgarriak: kuantitatiboki baloratu ahal izan behar dira.
- Lorgarriak: Erakundearen ahaleginarekin, lor daitezke.
- Denborazkoak: Denbora-tarte jakin baterako definitu behar dira.
Laneko giroa neurtzeko itemak
Lan-giroarekin lotutako item batzuk proposatuko ditugu, baina berriro adierazi behar da enpresak erabaki behar duela, bere profesionalei galdetu ondoren, zein diren interesgarriak harentzat.
- Enpresaren barne-prestakuntzako planak.
- Kontziliazio-politikak.
- Berdintasun-politikak.
- Aintzatespen-politikak
- Soldata-politikak
- Barne-komunikazioaren maila.
- Enpresaren balioekiko nortasun-maila.
- Lidergoa erakundean.
- Garapen profesionalerako planak egiteko aukera.
- Lanpostuaren baldintza fisikoak.
- Lankideekiko harremana.
- Talde-lana sustatzea.
- Egindako lanarekiko gogobetetasuna.
- Egin beharreko lanak ezagutzea.
- Laneko segurtasun fisikoa eta aldi baterakoa.
Amaitzeko, adieraziko dugu neurketa hori ezin dela helburu izan, erakundearen lan-giroa hobetzeko tresna baizik. Neurtu ondoren, funtsezkoa da lortutako emaitzen arabera ekintzak garatuko dituen ekintza-plan bat diseinatzea eta ezartzea.